အင်း

*Culture Shock ဆိုတဲ့ စာအုပ်အရ
ဖီလစ်ပီနိုတွေရဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းနဲ့ လောကဝတ်ဆိုင်ရာ
လမ်းညွှန်တစ်ခု၊ ကျွန်မ ယောက်ျားက “အင်း” လို့ ပြောတဲ့အခါ
သူက အောက်ပါအချက်တွေထဲက တစ်ခုခုကို ဆိုလိုတာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်
က) ကိုယ် မသိဘူး
ခ)  **ဟုတ်မှာပေါ့ကွာ
ဂ) မင်း ကျေနပ်ရင် လုပ်ပေါ့
ဃ) “ဟင့်အင်း” လို့ ဆိုလိုချင်နေမှန်း မင်းသိသာလောက်အောင်
 စိတ်မပါလက်မပါ “အင်း”  လို့ ကိုယ် ပြောလိုက်နိုင်တယ် မျှော်လင့်ရတာပဲ
ရုပ်ရှင်ထွက်ကြည့်ချိန်၊ အဝတ်လျှော်ခန်း၊ အမှိုက်တွေ ဘယ်အချိန်မှာ
ဘယ်သူသွားပစ်မလဲ ဆိုတာတွေကို ဝန်းရံထားတဲ့ ရှုပ်ထွေးမှုကို
တွေးကြည့်ရုံနဲ့ သိနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်မ သူ့ကို သတိပေးတယ်
ကျွန်မက အမေရိကန်မို့လို့၊ နေရာတကာ “အင်း” နေတာတွေက ကျွန်မကို ထောက်ခံနေတာပဲ
သူ့ကို လူများသဘောကျနေထိုင်သူဖြစ်နေတာကြီး လျော့နည်းလာအောင် ကူညီပေးနိုင်မယ့်
စိတ်အထူးကုဆရာဝန်ကြီးတွေ အမေရိကန်မှာ  ရှိတဲ့အကြောင်း ကျွန်မ သူ့ကို ပြောပြတယ်
သူတို့ ဖြစ်ချင်တာ မဖြစ်ရရင် “ ဟင့်အင်း” လို့ အော်ပစ်လိုက်ဖို့ အားသန်တဲ့
နှစ်,နှစ်သားကလေးလေးတွေ ရှိတယ်။ ကျွန်မ သူ့ကို ပြောပြတယ်
အမေရိကမှာ လူကြိုက်များတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ရှိတယ်
"ဟင့်အင်း လို့  ငြင်းမိတဲ့ အခါ၊ အပြစ်ရှိသလို ခံစားရတာ" ဆိုတာ။
“ရှင့်အတွက် တစ်အုပ်လောက် ဝယ်ပေးရမလား” ကျွန်မ မေးတယ်
သူက အင်းလို့ ဖြေတယ် ဒါပေမယ့် “မင်းကျေနပ်ရင် လုပ်ပေါ့" ဆိုလိုချင်တာက
“ငါတော့ မဖတ်ဘူး” လို့ ပြောချင်နေတာလို့ ကျွန်မ ထင်တယ်
“ကျွန်မ ကြိုးစားနေတယ်” ကျွန်မ သူ့ကို ပြောတယ် “ဒါပေမယ့် ရှင်လည်း ကြိုးစားရမှာ”
“အင်း” လို့  ပြောပြီး သူ *** tampo လုပ်ပါလေရော ၊ Culture Shock စာအုပ်မှာ ‘သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့်
ကြမ်းကြုတ်မှု … မကျေမနပ်ဖြစ်အောင် ပြုလုပ်ထားသူ ရှေ့တွင် [မိမိ၏]  အစဉ်အလာ
ပျူငှာချိုသာမှုများအား စွန့်ပယ်ထားမှု’  လို့ ဖော်ပြထားတဲ့  စိတ်ကောက်ပုံမျိုး  ။
စာအုပ်က ပြောတာတော့ အဆင်ပြန်ပြေအောင် လုပ်မလား [မလုပ်ဘူးလား] ဆိုတာ ကျွန်မ သဘောပဲ
‘ချစ်ကြည်မှုအား ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန်အတွက်မူ ပြဿနာအကြောင်း ထုတ်ဖော်ဆွေးနွေးခြင်းမပြုဘဲ
ထိခိုက်နာကျင်ထားသူ၏ ကောင်းကျိုးချမ်းသာအတွက် အလေးအနက်ထားကြောင်း ပြပါ” တဲ့။
ကျွန်မ ကောင်းကောင်းမနေပြဘူးဆိုရင် tampo လုပ်နေရာကနေ ****Nagadadabog ခြေထောက်
ဆောင့်နင်းသံတွေ၊ ရှူးရှူးရှဲရှဲ လုပ်တာတွေ၊  တံခါးတွေ  ဆောင့်ပိတ်တာတွေအထိ အဆင့်တက်သွားနိုင်မှန်း
ကျွန်မ သိပေမယ့် 'ထားလိုက်ပါ' လို့ ကျွန်မတွေးတယ် ။
ကျွန်မ ယောက်ျားကို စကားပြောမယ့် အစား  စိတ်တိုတိုနဲ့ ထ ထွက်လာပြီး
ကြွေသား ကွမ်ယင်ရုပ်ထုကို စကားပြောနေလိုက်တယ်။
ကျွန်မ ယောက်ျားနဲ့ ကျွန်မ စ မချိန်းတွေ့ခင် နှစ်တွေတုန်းက  ဥမင်လမ်းမှာ ဝယ်ခဲ့တဲ့
တရုတ်[ ရိုးရာ ] သနားဂရုဏာ မယ်တော် လေ။
'ကွမ်ယင် အစစ်က မနီလာမှာ'
သူက ကျွန်မကို ပြောတယ်။ ‘သူမကို ***** Nuestra Señora de Guia လို့ ခေါ်ကြတယ်လေ။
သူမရဲ့ အာရှသူ ရုပ်အသွင်အပြင်က စပိန်တွေ မရောက်ခင်ကတည်းက
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံမှာ ခရစ်ယာန်ဘာသာ ရှိနှင့်ပြီးသား ဆိုတာကို ပြနေတာ’
ကျွန်မယောက်ျားက ဒီစကားတွေ ပြောနေတယ်ဆိုတာ ကျွန်မကို
ဆောရီးလို့ ပြောနေတာပဲ။ ကျွန်မရဲ့ ခဏတာ ဝတ်ပြုမှုကလေးက အလုပ်ဖြစ်သွားတဲ့အတွက်
ဂုဏ်ပြုတဲ့ အနေနဲ့ ကွမ်ယင်က မျက်တောင်ခတ်ပြလိုက်သလိုပဲ။
"ကျွန်မကို အမြဲတမ်း ချစ်မှာလား"  ကျွန်မ မေးတယ်
ပြီးတော့ သူ့နှုတ်ခမ်းတွေကို အသေအချာလိုက်ကြည့်တယ်။ သူ့ရဲ့ “အင်း” က
ဘာသဘောလဲဆိုတာ အဓိပ္ပာယ်ဖော်နိုင်ပါ့မလား သံသယဝင်ရင်းနဲ့ ပေါ့။

-  Denise Duhamel

[ ဘာသာပြန်သူ မှတ်ချက်များ -

ဒီမှတ်ချက်တွေမှာ အဓိက အနေနဲ့ (ကိုယ့် သဘောနဲ့ ကိုယ် လုပ်သည့်တိုင်အောင် ) ဘာကြောင့် ဒီလို ပြန်ဖြစ်သလဲ ဆိုတဲ့ ဖြေရှင်းချက်၊ အကြောင်းပြချက်တွေ ပေးဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။ ကျနော် ဒီလို ပြန်ထားတာက မှန်တယ် လို့ အတင်းကာရော သက်သေထူနေခြင်း မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာသာပြန်အတိမ်းအစောင်းတွေ၊ အကောက်အယူ လွဲတာတွေ ရှိရင် ပြင်ပေး၊ ပြောပေးခြင်းအားဖြင့် ပိုကောင်းလာအောင် ကူညီကြပါလေ။

* ကဗျာမှာ “According to Culture Shock “ လို့ပဲ ပြောထားပါတယ်။ Culture Shock ကို “ တိုင်းတစ်ပါး ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ရုတ်တရက် ထိတွေ့ရာ၌ ဖြစ်ပေါ်သော စိတ်နေသားမကျမှု “ လို့ Ornagai Dictionary Application က ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကဗျာ နောက်ပိုင်းမယ် Culture Shock စာအုပ်လို့ သုံးထားတာက တကြောင်း၊ C ရော S ရော ကို Capital Letter တွေနဲ့ ရေးထားတာက တကြောင်းမို့ “Culture Shock ဆိုတဲ့ စာအုပ်အရ “ လို့ ဘာသာပြန်လိုက်ရပါတယ်။

** “if you say so” ကို “ဟုတ်မှာပေါ့ကွာ” လို့ ဘာသာပြန်ထားတာပါ။ အစက “ မင်းပြောသလိုပေါ့” လို့ ဘာသာပြန်ပြီးတဲ့ နောက်မယ် သေချာချင်စိတ်နဲ့ ရှာဖွေကြည့်တဲ့ အခါ  Urban Dictionary  တို့၊ wordreference.com တို့မှာ “လက်မခံကြောင်း၊ အရေးတယူမလုပ်ကြောင်း” ပြောတဲ့အခါ သုံးတဲ့ စကားစုလို့ တွေ့ရတဲ့ အတွက် အခုလို ဘာသာပြန်လိုက်ရတာပါ။

*** tampo  ဆိုတာ အင်္ဂလိပ်စကားမဟုတ်ဘူး။  Tagalog (ဖိလစ်ပိုင်သုံးစကား) စကားလုံးပါ။ tagalog.pinoydictionary.com အရ စိတ်ကောက်ခြင်း၊ စိတ်ညစ်ညူးခြင်း၊ စိတ်ဝင်စားမှု လျော့နည်းခြင်း[အာရုံစိုက် မခံရခြင်း] ကြောင့်  ငြူစူခြင်း လို့ ဆိုထားပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်စကားလုံး မသုံးဘဲ tampo လို့ မူရင်းကဗျာဆရာမက သုံးထားတာကို လေးစားအားနာစိတ်နဲ့ ဒီအတိုင်း ဆက်သုံးဖြစ်ပါတယ်။

****Nagadadabog ဆိုတာလည်း Tagalog စကားလုံးပါ။ ဒေါသကြောင့် ခြေထောက်ဆောင့်ကြီးအောင့်ကြီး နင်းတာကို ပြောတာလို့ tagalong.pinoydictionary.com ကပဲ ဆိုပါတယ်။ ဒီအတိုင်း သုံးဖြစ်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ အထက်မှာ ပြောဖြစ်တဲ့ အတိုင်းပါပဲ။

***** Nuestra Señora de Guia ကို အင်တာနက်မှာ ရှာကြည့်တော့ မနီလာမှာ ရှိတဲ့ “ Our Lady of Guidance”  ဆိုတဲ့ နာမတော်နဲ့ ၁၆ ရာစု လက်ရာ မယ်တော်မာရီရုပ်ထု ဖြစ်နေတာလို့ တွေ့ရပါတယ်။

မူရင်းကဗျာ အပြည့်အစုံကို http://www.poemhunter.com/poem/yes/ မှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ် ]

-    -    ဏေသစ်